ترخیص کالا از گمرک
ضرورت ترخیص کالا از گمرک
ترخیص کالا از گمرک یک رویه ضروری قبل از واردات یا صادرات بین المللی کالا است. این فرآیند شاید کمی پیچیده به نظر برسد اما شامل مجموعهای مشخص از اقدامات و تشریفات قانونی است که برای عبور کالا از مرزها و آزادسازی آن برای ورود به بازار داخلی یا خارجی انجام میشود. اگر با مراحل ترخیص کالا آشنایی داشته باشید، به راحتی میتوانید کالای خود را از گمرک ترخیص کنید. در این مقاله از وبسایت ساعی ترابر آرشام (S.T.A SHIPPING) همراه ما باشید تا با نحوه ترخیص کالا از گمرک و مراحل آن آشنا شویم و بررسی کنیم که آیا امکان سپردن کار ترخیص به ترخیص کار گمرک وجود دارد یا خیر.
ترخیص کالا از گمرک چیست؟
ترخیص کالا از گمرک فرآیندی است که به کالاهای وارداتی یا صادراتی اجازه میدهد تا پس از طی مراحلی قانونی، از مرزهای یک کشور عبور کند و به بازار داخلی یا خارجی دسترسی پیدا کنند. هر محموله باربری بینالمللی باید مراحل ترخیص کالا از گمرک را در هر کشور طی کند.
فرآیند ترخیص کالا از گمرک توسط صاحب کالا یا نماینده قانونی وی انجام میشود و شامل ارائه اطلاعات دقیق در مورد محموله، پرداخت عوارض و مالیات و رعایت قوانین و مقررات مربوطه میشود.
طی مراحل ثبت سفارش و آزادسازی کالا، اسناد و مدارک لازم برای ترخیص کالا از گمرک باید به صورت فیزیکی یا الکترونیکی تهیه، آمادهسازی و ثبت شوند. هزینههای ترخیص کالا از گمرک شامل مالیات، حقوق گمرکی، سود بازرگانی و دیگر تسهیلات ارائه شده به واردکنندگان و صادرکنندگان نیز باید پرداخت یا اظهار شوند. به دلیل پیچیدگی و تخصصی بودن این فرآیند، معمولاً شرکتها وظیفه ترخیص کالا از گمرک را به فردی به نام ترخیصکار میسپرند.
ترخیصکار گمرک با تسلط به قوانین و مقررات گمرکی میتواند فرآیند ترخیص کالا را با صرف کمترین زمان و هزینه انجام دهد. اگر دانش و تجربه کافی در این زمینه نداشته باشید و خودتان بخواهید ترخیص کالا از گمرک را پیگیری کنید، ممکن است اتلاف وقت و پرداخت هزینه بیشتر را برای شما به همراه داشته باشد. برای بهبود انجام این کارها میتوانید از بهترین شرکت حمل و نقل بینالمللی و شرکت واردات و صادرات کمک بگیرید.
برای ترخیص کالا از گمرک، لازم است با توجه به نوع کالای خود، مجوزهای لازم را از سازمانهای مربوطه اخذ کنید. از جمله این سازمانها میتوان به سازمان فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان مبارزه با مواد مخدر، سازمان بهداشت برای مجوز استاندارد و کانون پرورش فکری کودکان اشاره کرد. سپس به شعب مختلف گمرک مراجعه و برای ترخیص کالای خود اقدام کنید.
یکی از موارد مهم در آزادسازی که برای تاجران اهمیت زیادی دارد، ارزشگذاری کالایی است که در گمرک قرار دارد. در دفاتر گمرکی مختلف، ارزشگذاری کالاها متفاوت است و تسلط ترخیصکار و سابقه تاجران میتواند به اعلام ارزش واقعی کالا کمک کند.
حمل محموله شما به تمام دنیا
ارسالو دریافت کالا به هر بندر و مقصدی در دنیا! فقط کافیست با متخصصین ما در تماس باشید.
مراحل ترخیص کالا از گمرک و تشریفات گمرکی
فرآیند ترخیص کالا از گمرک در هر کشوری میتواند متفاوت باشد. برای ترخیص کالا از گمرک ایران کافی است مراحل زیر را طی کنید:
ثبت اظهارنامه در سامانه EPL و اعلام ورود کالا به گمرک
اولین مرحله در ترخیص کالا از گمرک، ثبت اعلامیه ورود کالا به گمرک ایران و تکمیل اظهارنامه در سامانه EPL و وارد کردن اطلاعات مربوط به کالا به صورت اینترنتی است. اظهار کالا به طور کلی شامل مراحلی است که طی آن شرکت ترخیص کالا یا صاحب کالا، محصولات خود را به گمرک معرفی میکند. برای قانونی شدن این رویه، فرد باید یک فرم اظهارنامه را تکمیل کند. در این فرم، تمامی اطلاعات مربوط به کالا باید درج شود.
فرم اظهار کالا که به عنوان “اظهارنامه” شناخته میشود، نقش بسیار مهمی در فرآیند ترخیص کالا از گمرک دارد. ترخیصکار بدون داشتن این فرم قادر به اظهار و ترخیص کالا نیست و در نتیجه، تجارت فرد غیرقانونی تلقی شده و کالاها در انبار نگهداری میشوند.
برای ثبت اظهارنامه ترخیص کالا نیازی به مراجعه حضوری به گمرک نیست. کافی است به سامانه جامع امور گمرکی (EPL) به آدرس epl.irica.irمراجعه کنید و طبق دستورالعملهای موجود در سایت، اظهارنامه را تکمیل کنید.
لیست مدارک لازم برای معرفی و اظهار کالا در گمرک ایران را در زیر مشاهده میکنید:
- اظهارنامه واردات قطعی
- کپی کارت بازرگانی معتبر
- ترخیصیه (Delivery Order)
- گواهی مبدأ
- قبض انبار
- پروفورما (پیش فاکتور)
- اینویس یا فاکتور
- اعلامیه تأمین ارز یا نامه برات
- مجوز ثبت سفارش
- لیست عدلبندی
- بیمهنامه
- پروانه بهرهبرداری
- کاتالوگ و بروشور کالا
- مجوزهای قانونی لازم (گواهی بهداشت، استاندارد، انرژی اتمی، قرنطینه نباتی و سایر)
- وکالتنامه رسمی، کارت حقالعملکاری
- پروانه صادراتی
در تکمیل فرم در سامانه الکترونیکی باید دقت کامل داشته باشید. پس از تکمیل فرم اظهارنامه گمرک، سامانه به شما یک شماره سریال و شماره عطف میدهد که باید آن را پرینت کنید و برای مراحل بعد نزد خود نگهدارید.
احراز هویت و دریافت شماره کوتاژ
پس از ثبت کالا در سامانه گمرک کشور، فرم اظهارنامه قفل میشود و احراز هویت انجام میشود. واردکننده باید ثابت کند که کالاهای موجود در گمرک متعلق به او هستند.
تنها پس از اثبات مالکیت کالا به گمرک، این سازمان اقدام به آزادسازی اجناس خواهد کرد. دایره احراز هویت یا دایره فنی گمرک، اسناد مرتبط با ترخیص کالا را بررسی میکند و در صورت تایید، یک شماره یکتا و منحصربهفرد به آن اختصاص میدهد که به آن شماره کوتاژ (Cottage) میگویند.
داشتن شماره کوتاژ به این معنی است که اظهارنامه واردات یا صادرات کالای شما با یک شماره اختصاصی ثبت شده است.
کنترل کالا در گمرک
کالای وارداتی شما در روند ترخیص لازم است یکی از سه مسیر گمرک را طی کند: سبز، زرد، یا قرمز. قرار گرفتن در مسیر زرد و قرمز به این معناست که کالای شما نیاز به کنترل و بررسی توسط کارشناسان و بازرسان دارد تا با اسناد ارائهشده مطابقت داده شود. پس از ارزیابی، کالای شما در بخش دایره ارزش بررسی میشود.
قرار گرفتن کالا در مسیر سبز گمرک به این معناست که در صورت ارائه مدارک، اسناد و مجوزهای الزامی و همچنین صحت اطلاعات درج شده در اظهارنامه و رسیدهای پرداختی، کالای شما نیازی به بازدید یا دریافت مجوز خاصی نخواهد داشت و شماره ارزیابی از سیستم دریافت میشود. به این ترتیب، فرآیند ترخیص کالای شما به صورت سریع و طی یک یا دو روز کاری از گمرک انجام میشود.
اخذ مجوزهای ضروری برای ترخیص کالا از گمرک
در صورتی که کالای شما نیاز به مجوزها و گواهینامههای تعیینشده توسط کارشناسان داشته باشد، این مرحله باید تکمیل شود. از جمله این گواهیها بر اساس نوع کالا میتوان به استاندارد، بهداشت، مخابرات، قرنطینه، انرژی اتمی، تجهیزات پزشکی، جهاد، وزارت راه، مالیات و غیره اشاره کرد.
بررسی تعرفه و تطبیق کالا توسط کارشناس
کارشناسان گمرک در این مرحله، سرویس تعرفه گمرکی کالا را بررسی میکنند و آن را با اسناد کالا مطابقت میدهند. همچنین مجوزهای مرحله قبل دوباره بررسی و تطبیق داده میشوند. در صورت عدم وجود مشکل، اسناد امضا و تایید میشوند.
پرداخت هزینه گمرکی و صدور سند ترخیص
صاحب کالا یا نماینده قانونی او پس از تایید نهایی ترخیص، هزینه تعیینشده توسط گمرک را پرداخت میکند و پس از دریافت فیش، پروانه سبز گمرک برای وی صادر میشود. سپس میتواند اقدامات نهایی برای خروج کالا از گمرک را شروع کند.
انبارداری و اجازه بارگیری
پس از صدور سند ترخیص کالا و بعد از تسویه با شرکت حمل و نقل و دریافت قبض انبار و مدارک مورد نیاز، مجوز بارگیری از گمرک صادر میشود و باید هزینه انبارداری توسط صاحب کالا پرداخت شود. این هزینه شامل مواردی مانند هزینه تخلیه و بارگیری، بیمه کالا، مدت زمان رسوب کالا در گمرک و غیره است.
خروج و ترخیص کالا از گمرک
پس از ثبت کالا در سامانه گمرک کشور، فرم اظهارنامه قفل میشود و احراز هویت انجام میشود. واردکننده باید ثابت کند که کالاهای موجود در گمرک متعلق به او هستند.
تنها پس از اثبات مالکیت کالا به گمرک، این سازمان اقدام به آزادسازی اجناس خواهد کرد. دایره احراز هویت یا دایره فنی گمرک، اسناد مرتبط با ترخیص کالا را بررسی میکند و در صورت تایید، یک شماره یکتا و منحصربهفرد به آن اختصاص میدهد که به آن شماره کوتاژ (Cottage) میگویند.
داشتن شماره کوتاژ به این معنی است که اظهارنامه واردات یا صادرات کالای شما با یک شماره اختصاصی ثبت شده است.
برگ سبز ترخیص کالا
کالای شما فقط زمانی ترخیص میشود که برگه سبز ترخیص کالا را ارائه دهید و بیجک انبار را دریافت کنید.
برگه سبز الکترونیکی، جایگزین برگه سبز کاغذی گمرک
تا چند سال پیش، برگ سبز ترخیص کالا از گمرک به صورت کاغذی صادر میشد. اما اخیراً، سازمان گمرک کشور برای جلوگیری از جعل این برگه، اقدام به صدور برگ سبز الکترونیکی کرده است.
برای دریافت برگ سبز الکترونیکی، باید به سازمان گمرک مراجعه و رمز دسترسی به برگ سبز و رمز کوتاژ خود را دریافت کنید. سپس با استفاده از این دو رمز، وارد سامانه برگ سبز گمرکی شده و مراحل صدور برگ سبز خود را طی کنید. همچنین برای صدور الکترونیکی برگ سبز، نیاز به شماره سریال اظهارنامه کالای وارداتی خود نیز دارید.
هزینه ترخیص کالا از گمرک چقدر است؟
هزینههای ترخیص کالا به موارد زیر تقسیم میشوند که بسته به قوانین کشور به صورت یکسان محاسبه میشوند. البته، هزینههای بارگیری، انبارداری و تخلیه کالا با توجه به حجم محمولههای تجاری محاسبه و تعیین میشوند.
- هزینههای بارگیری و تخلیه کالاها
- باربری و انبارداری گمرک
- حقوق ورودی گمرک
- مالیاتهای ورودی کالاهای خارجی
- صفافی (هزینههای مربوط به دستهبندی و مرتبسازی کالاها در انبارهای گمرک)
- تعرفه آزمایشگاهی (هزینههای مرتبط با بررسی و آزمایش کالاها برای اطمینان از تطابق با استانداردهای وارداتی)
- کارشناسی کالا
بهترین زمان برای برآورد و برنامهریزی هزینههای ترخیص کالا از گمرک، زمانی است که کالاهای شما هنوز وارد اداره گمرک کشور نشده است و هنوز در مرحله اولیه سفارش و خرید کالا هستید و کارهای بازرگانی خود را شروع نکردهاید.
در این مرحله میتوانید با در نظر گرفتن تعرفههای گمرکی و مشاوره با کارشناسان، هزینههای ترخیص را به دقت برآورد کنید. به این ترتیب، میتوانید از بروز مشکلاتی نظیر کمبود سرمایه و جریمههای عدم ترخیص به موقع کالا جلوگیری کنید و فرآیند واردات را با آرامش و بدون دغدغه انجام دهید.
صدور اعلامیه ورود کالا نشاندهنده آمادگی شرکت حمل و نقل برای ترخیص کالای شما از گمرک نیست. این اعلامیه پیش از تخلیه اولیه کالا صادر میشود. بنابراین، زمانی برای تخلیه کالا، انتقال به انبار و صدور قبض انبار لازم است. به همین دلیل، پس از صدور اعلامیه ورود کالا، چند روز زمان میبرد تا برگ ترخیص شما آماده شود.
همچنین، اگر شرکتی که کالا را ارسال کرده، یک شرکت فورواردری باشد، ابتدا قبض انبار باید از شرکت فورواردری به شرکت حامل (carrier) منتقل شود. سپس شرکت حامل میتواند مراحل ترخیص کالا را انجام دهد. در این حالت، فرآیند صدور برگ ترخیص ممکن است چند روز بیشتر طول بکشد.
واردکنندگان کالا به ایران معمولاً تمایل دارند کالای خود را در سریعترین زمان ممکن از گمرک ترخیص کنند، اما گاهی به دلایل مختلف ترجیح میدهند فرآیند ترخیص به تأخیر بیفتد. مدت زمان نگهداری کالا در گمرک محدودیت دارد و تحت قوانین خاصی قرار میگیرد.
مدت زمان مجاز برای توقف کالا در گمرک از زمان تکمیل اظهارنامه یا مانيفست محاسبه میشود. در حال حاضر، حداکثر مدت ماندگاری کالا در گمرک 2 ماه است. اگر طی این مدت، صاحب کالا یا نمایندهاش اقدام به ترخیص نکند، کالا به عنوان متروکه محسوب میشود و اگر ترخیصکار شما مهارت و تجربه کافی نداشته باشد، ترخیص کالا تقریباً غیرممکن خواهد شد.
در صورتی که صاحب کالا بخواهد کالا را بیش از دو ماه در گمرک نگه دارد، باید درخواست کتبی خود را با ذکر دلایل به گمرک ارائه دهد. اگر گمرک دلایل را موجه بداند، زمان ماندگاری کالا میتواند تمدید شود.
پس از گذشت دو ماه اولیه یا در صورت تمدید مدت زمان، برگه ترخیص برای کالا بهصورت اجباری صادر میشود. اگر پس از این مدت، اقدامات لازم برای ترخیص انجام نشود، کالا متروکه میشود و امکان صدور اظهارنامه مجدد برای آن وجود ندارد. در فرودگاههای کشور نیز مدت زمان مجاز برای ترخیص کالا 2 ماه است و پس از این مدت، کالا به عنوان متروکه شناخته میشود.
بیجک انبار سندی است که توسط انباردار صادر میشود و اطلاعات مربوط به کالاهای موجود در انبار را به طور دقیق و کامل درج میکند. این سند در معاملات تجاری و مبادلات کالا کاربرد فراوانی دارد و به عنوان سند مالکیت یا رسید کالا مورد استفاده قرار میگیرد. در ترخیص کالا از گمرک، داشتن بیجک انبار ضروری است.