هر کسب و کاری با خطراتی همراه است، از جمله حمل و نقل کالا. مهم نیست که روش حمل محموله شما حمل دریایی باشد، یا حمل دریایی یا حمل زمینی، تمامی روش‌های حمل و نقل بین‌المللی و داخلی ممکن است با خطر مواجه باشند. سالانه، کانتینرهای زیادی در دریا گم می‌شوند یا محموله‌های زیادی در مسیر جاده‌ای بر اثر تصادف از بین می‌روند و غیر قابل استفاده می‌شوند. خوشبختانه، امنیت حمل و نقل به کمک بیمه باربری امکان‌پذیر است و می‌توانید از با استفاده از بیمه حمل و نقل کالا از کالاهای خود محافظت کنید. در این مقاله از نمایندگی ساعی ترابر آرشام، با بیمه حمل و نقل کالا و بیمه حمل و نقل بین المللی آشنا خواهیم شد و بررسی خواهیم کرد که چرا داشتن بیمه در حمل بار اهمیت دارد و به کاهش خسارت در حمل و نقل کمک می‌کند. با ما همراه باشید.
بیمه حمل و نقل کالا چیست؟
بیمه باربری کالا یا بیمه حمل و نقل کالا قراردادی است که طبق آن شرکت بیمه‌کننده با دریافت حق بیمه از بیمه‌گذار، متعهد می‌شود که خسارات قید شده در قرارداد را جبران کند. این نوع بیمه مسئولیت پوشش خسارت بار یا محموله‌ی از دست رفته بر اثر حوادث تحت پوشش مانند تصادف و آتش‌سوزی را پوشش می دهد. این بیمه به خصوص برای حمل و نقل بین المللی که هزینه زیادی برای شرکت‌ها دارد، ضروری و مهم است. بیمه حمل و نقل بین المللی می‌تواند از ضررهای مالی در هنگام حمل کالا محافظت کند.
بیمه حمل و نقل کالا چیست؟
بیمه حمل و نقل کالا به سه دسته اصلی تقسیم می‌شود:
در ادامه، با هر یک از این بیمه‌های امنیت حمل و نقل کالا بیشتر آشنا خواهیم شد.
بیمه حمل و نقل دریایی
این نوع بیمه برای صاحبان کالاهایی ضروری است که محموله آنها با کشتی از طریق دریاها و اقیانوس‌ها حمل می‌شود.
خطرات تحت پوشش بیمه حمل و نقل دریایی عبارتند از:
- طوفان، گردباد و بلایای طبیعی: خسارات ناشی از تلاطم امواج، برخورد با صخره یا غرق شدن کشتی بر اثر طوفان، گردباد یا سایر بلایای طبیعی تحت پوشش این بیمه قرار می‌گیرد.
- آتش‌سوزی: در صورت بروز آتش‌سوزی در کشتی و آسیب دیدن کالاها، بیمه خسارت شرکت ارسال‌کننده محموله را جبران می‌کند.
دزدی و غارت: اگر محموله یک شرکت حین حمل و نقل دریایی توسط دزدان دریایی مورد سرقت یا غارت قرار گیرد، می‌توانید از مزایای این بیمه بهره‌مند شوید. - گم شدن و ناپدید شدن: در مواردی که به طور کلی اثری از محموله شما پیدا نشود و یا به طور مرموزی ناپدید شود، بیمه حمل و نقل دریایی خسارت شما را جبران خواهد کرد.
- آلودگی: اگر به علت نشت مواد شیمیایی یا سایر آلاینده‌ها از کشتی، کالای شما دچار آسیب شود، این بیمه غرامت لازم را به شما پرداخت می‌کند.
- تاخیر در حمل و نقل: در برخی موارد ممکن است به دلیل شرایط جوی نامساعد یا مشکلات فنی، حمل و نقل کالا با تاخیر روبرو شود. بیمه حمل و نقل دریایی می‌تواند جبران خسارات ناشی از این تاخیر را نیز شامل شود.
بیمه حمل و نقل زمینی
صاحبان کالاهایی که از طریق کامیون، قطار، تریلی و سایر وسایل نقلیه زمینی حمل می‌شوند، به این نوع بیمه نیاز دارند.
خطرات تحت پوشش بیمه حمل و نقل زمینی شامل موارد زیر است:
- تصادف و واژگونی: اگر وسیله نقلیه حامل کالای شما دچار تصادف یا واژگونی شود و به کالا آسیب برسد، بیمه خسارت شما را جبران می‌کند.
- آتش‌سوزی: در صورت آتش‌سوزی در کامیون، قطار یا سایر وسایل نقلیه و آسیب دیدن کالا، این بیمه غرامت شما را خواهد پرداخت.
سرقت: در صورت سرقت کالا از داخل وسیله نقلیه حین حمل و نقل، می‌توانید از مزایای این بیمه بهره‌مند شوید. - گم شدن: در مواردی که اثری از کالای شما حین حمل و نقل زمینی پیدا نشود و به هر دلیلی کالا گم شده باشد، بیمه حمل و نقل زمینی خسارت شما را جبران می‌کند.
- آسیب دیدگی: بر اثر ضربه، نشت مایعات، نوسانات شدید دما یا سایر عوامل، ممکن است به کالای شما در حین حمل و نقل زمینی آسیب برسد. این بیمه خسارات ناشی از این نوع آسیب‌دیدگی‌ها را نیز تحت پوشش قرار می‌دهد.
- تاخیر در حمل و نقل: تاخیر در رسیدن کالا به مقصد می‌تواند باعث ضرر و زیان برای شرکت‌ها شود. بیمه حمل و نقل زمینی می‌تواند جبران خسارات ناشی از این تاخیر را نیز شامل شود.
بیمه حمل و نقل هوایی
صاحبان کالاهایی که از طریق هواپیما به نقاط مختلف دنیا ارسال می‌شوند، به این نوع بیمه حمل و نقل بین المللی نیاز دارند.
خطرات تحت پوشش بیمه حمل و نقل هوایی شامل موارد زیر است:
- سقوط هواپیما: در صورت سقوط هواپیما و آسیب دیدن یا نابودی کالا، بیمه خسارت شما را جبران می‌کند.
- آتش‌سوزی: در صورت آتش‌سوزی در هواپیما و آسیب دیدن کالا، این بیمه غرامت شما را پرداخت خواهد کرد.
- نقص فنی: نقص فنی هواپیما می‌تواند منجر به سانحه و یا تاخیر در حمل و نقل شود. بیمه حمل و نقل هوایی خسارات ناشی از نقص فنی را نیز تحت پوشش قرار می‌دهد.
- گم شدن و ناپدید شدن: در مواردی که اثری از کالای شما حین حمل و نقل هوایی پیدا نشود، بیمه خسارت شما را جبران می‌کند.
چرا بیمه حمل و نقل کالا اهمیت دارد؟
اگرچه بیمه بار طبق قانون الزامی نیست، اما برای کسانی که نیاز به محافظت از کالاهای خود در برابر خطرات دارند بسیار ارزشمند است. برخی از خطرات حین ارسال کالا به سراسر دنیا می‌توانند فاجعه‌بار باشند و آسیب‌های مالی زیادی به شرکت وارد کنند؛ به همین دلیل است که داشتن بیمه حمل و نقل بین المللی اهمیت پیدا می‌کند.
از آنجایی که ممکن است شرکت‌های زیادی در حین حمل بار و ذخیره‌سازی، فرآیند حمل و نقل را انجام دهند، ردیابی محل وقوع خسارت و این که چه کسی باید مسئول باشد می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. علاوه بر این، خساراتی وجود دارد که خارج از مسئولیت متصدی تلقی می شود، مانند:
- آتش‌سوزی
- بلایای طبیعی
- شرایط آب و هوایی
- بسته‌بندی
بارهایی که در حال حمل بین المللی هستند، ممکن است با خطرات زیادی مواجه شوند؛ خطراتی که می‌توانند در چشم به هم زدنی، سود حاصل از یک معامله بزرگ را به کام ضرر و زیان تبدیل کنند.درست در اینجاست که بیمه حمل و نقل کالا به عنوان ناجی در این مسیر پر چالش ظاهر می‌شود تا امنیت حمل و نقل را فراهم کند.
پس چرا بیمه حمل و نقل کالا تا این حد حائز اهمیت است؟
محافظت از بار در برابر طیف وسیعی از خطرات: تصادف، آتش‌سوزی، سرقت، غرق شدن، بلایای طبیعی و … تنها بخشی از خطراتی هستند که در طول حمل بین‌المللی در کمین کالای شما هستند. بیمه حمل و نقل کالا، با تحت پوشش قرار دادن این خطرات، خیال شما را از بابت سالم رسیدن کالایتان به مقصد آسوده می‌کند و امنیت حمل و نقل را به شما تضمین می‌دهد.
جبران خسارات مالی: تصور کنید که محموله شما بر اثر طوفان در دریا غرق شود یا در اثر تصادف زمینی دچار آسیب‌های جدی شود. در چنین شرایطی، بدون بیمه، مجبور به پرداخت تمامی خسارات خواهید بود. اما با داشتن بیمه، می‌توانید با خیالی آسوده، خسارات وارده و تحت پوشش را از شرکت بیمه دریافت کنید و از ضررهای مالی هنگفت نجات پیدا کنید.
ایجاد آرامش خاطر برای شما و طرف‌های معامله: داشتن بیمه، به شما و مشتریانتان این اطمینان را می‌دهد که در صورت بروز هرگونه مشکل، ضرر و زیانی متوجه شما نخواهد شد. این امر به نوبه خود، به افزایش اعتماد و اعتبار شما در بازارهای بین‌المللی کمک می‌کند.
پوشش هزینه‌های اضافی: در برخی موارد، ممکن است حین حمل و نقل کالا، اتفاقاتی رخ دهد که نیاز به صرف هزینه‌های اضافی مانند نجات کالا، انبارداری موقت و یا تغییر مسیر حمل و نقل داشته باشد. بیمه حمل و نقل می‌تواند این هزینه‌های اضافی را نیز تحت پوشش قرار دهد.
خصوصیات قرارداد بیمه حمل و نقل کالا
قرارداد بیمه حمل و نقل کالا، یک توافق بین دو طرف است که بیمه‌گر (شرکت بیمه) و بیمه‌گذار (شخص یا شرکتی که کالاهایشان بیمه می‌شود) را شامل می‌شود. این قرارداد حقوق و تعهداتی را برای هر دو طرف مشخص می‌کند که عبارتند از:
- بیمه حمل و نقل به عنوان یک معامله تجاری در نظر گرفته می‌شود: بیمه حمل و نقل کالا به عنوان یکی از معاملات تجاری در نظر گرفته می‌شود، یعنی توافقی است که بین شرکت بیمه و فرد یا شرکتی انجام می‌شود که قرار است کالاهایشان بیمه شود.
- بیمه حمل و نقل کالا، قراردادی مستمر است: یکی از ویژگی‌های اصلی این قرارداد، استمراری بودن آن است. این بدان معناست که پس از انعقاد قرارداد، اثرات آن قطع نمی‌شود و تا زمانی که کالا به مقصد برسد، بیمه مسئول آن است.
- بر مبنای اصل جبران خسارت یا اصل غرامت قرار دارد: قرارداد بیمه حمل و نقل کالا بر اساس اصل جبران خسارت یا اصل غرامت انجام می‌شود، به این معنا که بیمه‌گر تنها موظف به جبران خسارتی است که به کالا وارد شود، بدون این که بیمه‌گذار از این خسارت سود ببرد.
همیشه به جزییات دقت کنید!
شرایط صحت معامله برای انعقاد قرارداد بیمه حمل و نقل بین‌المللی باید قید شود، شرایطی مانند قصد طرفین، اهلیت آنها، موضوع معامله و مشروعیت آن. در غیر این صورت، قرارداد بیمه حمل و نقل معتبر نخواهد بود.
مواردی که باید در بیمه نامه کالا درج شد.
در بیمه نامه باید موارد زیر درج شده باشد تا هیچ شبهه‌ای برای بیمه‌گذار و بیمه‌گر به‌وجود نیاید:
شماره بیمه‌نامه
این شماره برای پیگیری سوابق و شناسایی بیمه مربوط به بیمه گذار در شرکت بیمه استفاده می‌شود.
محل و تاریخ صدور
محل و تاریخ صدور بیمه نامه نشان دهنده این است که این بیمه نامه در کدام شعبه یا نمایندگی صادر شده و در چه تاریخی این اقدام صورت گرفته است.
نام بیمه‌گذار
شخص حقیقی یا حقوقی که ممکن است صاحب کالا و یا نماینده قانونی او باشد که بیمه نامه به نام او صادر می‌شود و متعهد به پرداخت حق بیمه است.
نام ذینفع یا ذی‌نفعان بیمه‌نامه
شخص حقیقی یا حقوقی که چنانچه به کالا آسیب وارد شود به طور مستقیم او نیز آسیب مالی می‌بیند.
مشخصات کالای مورد بیمه
نوع کالا، مقدار آن، مشخصات فنی کالا، از نظر خطرناک بودن، نو یا مستعمل بودن آن باید در بیمه‌نامه مشخص شود.
نوع بسته‌بندی و علامت آن
نوع بسته‌بندی باید با توجه به نوع و حساسیت کالا استاندارد باشد. در صورتی که بار به درستی و به‌صورت استاندارد بسته‌بندی نشده باشد، بیمه‌کننده خسارات آن را پرداخت نخواهد کرد.
شماره و تاریخ پروفورما
شماره و تاریخ سفارش برای تطبیق بیمه نامه با اسناد حمل در صورت بروز خسارت در این قسمت ثبت می‌شود.
نام شرط یا شرایط چاپی (کلوز) پیوست
تعهدات شرکت بیمه در خصوص کالای مورد حمل به وسیله شرط قید شده در این قسمت مشخص می شود.
مبلغ بیمه
در قرارداد بیمه حمل و نقل کالا، باید مبلغ بیمه بر اساس ارزش محموله و بر اساس پروفورما و نوع خرید تعیین شود. مبلغ کالای بیمه شده باید با ارزش کالا در بندر مقصد برابر باشد .
نرخ حق بیمه
قیمت پوشش بیمه برای جابجایی کالا، بر اساس ارزش و ویژگی‌های آن از لحاظ فیزیکی و شیمیایی تعیین می‌شود. این قیمت‌ها پس از بررسی توسط کارشناسان و تأیید شورای عالی بیمه، توسط بیمه مرکزی به شرکت‌های بیمه ابلاغ می‌شود تا آنها از آن در معاملات خود استفاده کنند.
مبدا و مقصد
در بیمه باربری، تعهدات شرکت بیمه از زمانی آغاز می‌شود که خطر از فروشنده به خریدار منتقل شود. این زمان به نوع قرارداد فروش بستگی دارد. در حال حاضر، در بسیاری از بیمه‌های باربری از شرط “انبار به انبار” استفاده می‌شود. این به معنی آن است که تعهدات شرکت بیمه از لحظه خروج کالا از انبار فروشنده آغاز و با رسیدن کالا به انبار خریدار که در بیمه‌نامه به عنوان مقصد نهایی ذکر شده است، به پایان می‌رسد. در مورد بیمه نامه‌های باربری صادره در ایران، تعهدات بیمه گذار از زمان شروع حمل کالا آغاز می‌شود.
- مدت زمان تعهدات بیمه در هر وسیله حمل به صورت زیر است:
- حمل زمینی: 60 روز پس از ورود کالا به مرز زمینی کشور مقصد.
- حمل هوایی: 30 روز پس از رسیدن کالا به فرودگاه کشور مقصد
- حمل دریایی: 60 روز پس از تخلیه کامل کالا از کشتی
نقطه مرزی (با عبارت “از طریق” در بیمه‌نامه)
در بیمه باربری، نقطه شروع حمل کالا از مرزهای کشور مشخص می‌شود. برای مثال، اگر کالا به صورت زمینی و از طریق مرز خسروی وارد کشور شود، در بیمه نامه قید می‌شود که “از طریق مرز خسروی”.
وسیله حمل و مشخصات آن
نوع وسیله‌ای که کالا با آن حمل می‌شود، در محاسبه حق بیمه نقش مهمی دارد. به همین دلیل، لازم است که در بیمه نامه به تمام وسایل حمل و نقلی که در طول مسیر از آنها استفاده می‌شود، اشاره شود. کالا می‌تواند با کشتی، وسیله نقلیه زمینی، هواپیما یا ترکیبی از اینها حمل شود. در بیمه‌نامه باید نوع حمل (زمینی، هوایی، دریایی) مشخص شود.
اطلاعات مربوط به وسیله حمل از جمله موارد بسیار مهم در بیمه باربری است. بیمه گذار موظف است که اطلاعات صحیح و کاملی در مورد وسیله حمل به شرکت بیمه ارائه دهد.
- حمل کالا از طریق دریا معمولاً با کشتی‌های طبقه‌بندی شده که کمتر از 15 سال عمر دارند، انجام می‌شود. اگر کالا با کشتی‌های قدیمی‌تر، غیرطبقه‌بندی شده، چارتری یا موتور لنج حمل شود، بیمه‌گذار باید این موضوع را به شرکت بیمه اطلاع دهد و پس از اخذ مجوز، حق بیمه اضافی را پرداخت کند.
- حمل کالا با کشتی‌های خطوط منظم (liner) و کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران که عمر آنها کمتر از 25 سال باشد، بدون اعمال حق بیمه اضافی قابل قبول است.
- در مواردی که حمل کالا به صورت ترکیبی (مثلاً کشتی، قطار، کامیون) انجام می‌شود، بیمه گذار باید اطلاعات لازم را در این خصوص به شرکت بیمه ارائه دهد.
علاوه بر این، حمل کالا با هواپیما به طور کلی مشمول تخفیف در نرخ حق بیمه نسبت به سایر وسایل حمل و نقل می‌شود.
حداکثر مبلغ در هر حمل
از آنجایی که ممکن است حمل کالا به صورت دفعات متعدد انجام شود، لازم است که حداکثر مبلغ در هر بار حمل در بیمه‌نامه مشخص شود.
حمل تدریجی (Partial Shipment)
در برخی موارد، به دلیل حجم زیاد کالا، امکان حمل کل محموله در یک مرحله وجود ندارد و حمل باید به دفعات انجام شود. در این صورت، مطابق با قرارداد، حمل کالا در چندین مرحله انجام می‌شود. در این شرایط، “مجاز بودن حمل تدریجی” در بیمه نامه قید می‌شود.
ترانسشیپمنت
ترانسشیپمنت به معنای انتقال کالا از یک وسیله حمل و نقل به وسیله حمل و نقل دیگر در یک بندر یا پایانه است. این کار به منظور تغییر مسیر حمل، تجمیع محموله‌های کوچک‌تر به یک محموله بزرگ‌تر یا بالعکس انجام می‌شود. در حال حاضر این خدمات بدون هزینه اضافه انجام می‌شود.
نرخ ارز در زمان صدور بیمه
نرخ ارز در بیمه باربری به نرخ تبدیل ارز مبادله‌ای در زمان صدور بیمه‌نامه گفته می‌شود. این نرخ برای تبدیل مبلغ ارزی فاکتور به ریال و تعیین مبلغ نهایی بیمه نامه به کار می‌رود.
مبلغ بیمه به ارز و درصد سود اضافی
مبلغ بیمه در بیمه حمل کالا از دو بخش ارزش کالای بیمه شده و سود اضافی (عدم النفع) تشکیل می‌شود. سود اضافی (عدم النفع) درصدی از ارزش کالای بیمه شده است که در صورت تمایل بیمه گذار قابل محاسبه و بیمه آن است. این درصد معمولاً حداکثر تا 10% ارزش کالا تعیین می‌شود. در صورتی که بیمه‌گذار تقاضای پوشش بیش از 10% سود اضافی (عدم النفع) را داشته باشد، موظف است در صورت وقوع خسارت، مدارک و مستندات لازم مبنی بر سود از دست رفته خود را به شرکت بیمه ارائه دهد.
شرایط خصوصی
شرایط خصوصی در بیمه نامه، به شرایطی گفته می‌شود که در صورت درج در این قسمت، در صورت مغایرت با شرایط عمومی بیمه نامه، اولویت داشته و حاکم بر شرایط عمومی باشد. شرایط خصوصی معمولاً با توجه به درخواست بیمه گذار و موافقت بیمه‌کننده در بیمه‌نامه درج می‌شود.
حق تمبر به ریال
روی هر بیمه‌نامه مبلغی برای تمبر باطل می‌شود.
فرانشیز
فرانشیز در بیمه، به میزان مشخصی از خسارت گفته می‌شود که بیمه‌گر از پرداخت آن معاف است. فرانشیز باید در بیمه‌نامه مشخص شود.
خطرات متنوعی تحت پوشش بیمه حمل و نقل قرار می‌گیرد که شامل خسارت به علت برخورد کشتی با جسم سخت، آتش‌سوزی، دزدی دریایی، شکستگی کالا، خسارات ناشی از آب و هوا و سایر حوادث طبیعی، و همچنین از دست رفتن کالاها در حین حمل و نقل است.
سه نوع اصلی بیمه حمل و نقل بین‌المللی وجود دارد: بیمه "همه‌جانبه" (All Risk)، بیمه "کلوز A"، "کلوز B"، و "کلوز C" (که به ترتیب سطح پوشش کمتری دارند)، و بیمه خاص برای خطرات خاص.
بیمه حمل و نقل برای اکثر کالاها قابل ارائه است، اما برای برخی کالاهای خاص ممکن است شرایط و محدودیت‌های ویژه‌ای وجود داشته باشد. برخی کالاها مانند مواد شیمیایی خطرناک یا کالاهای فاسدشدنی ممکن است نیاز به بیمه‌های تخصصی داشته باشند.
انتخاب بیمه حمل و نقل مناسب بستگی به نوع کالا، مسیر حمل و نقل، و نوع وسیله حمل و نقل دارد. بهتر است با یک کارگزار بیمه مشورت کنید تا بهترین پوشش بیمه‌ای را برای نیازهای خاص خود انتخاب کنید.
به طور کلی، بیمه حمل و نقل باید قبل از شروع سفر و ارسال کالاها خریداری شود. خرید بیمه بعد از شروع حمل و نقل ممکن است ممکن نباشد یا با شرایط و محدودیت‌های خاصی همراه باشد.
مقالات و نوشته‌های مرتبط
بیمه حمل و نقل خود را به ما بسپارید.
شما می‌توانید برای اطلاع از جزئیات قیمت بیمه برای حمل و نقل کالا و محموله‌ی خود، همین حالا با شرکت نمایندگی کشتیرانی ساعی ترابر آرشام (S.T.A SHIPPING) با شماره 02159245000 تماس بگیرید.
